پوکی استخوان یکی از شایعترین بیماریهای سیستم اسکلتی –عضلانی بویژه در سالمندان است. در ایران 1/1 در صد مردان و 2/7 در صد زنان بالای پنجاه سال مبتلا به پوکی استخوان میباشند با توجه به افزایش جمعیت سالمند در سالهای آینده درصد مبتلایان به پوکی استخوان نیز فزاینده ای افزایش خواهد یافت.
از پوکی استخوان به عنوان بیماری خاموش نام برده میشود زیرا معمولا درد یا علامت دیگری ندارد مگر اینکه بیمار دچار شکستگی استخوان گردد. شکستگی ناشی از پوکی استخوان ممکن است با افتادن یا ضربه خفیف رخ دهد و اغلب استخوانهای محوری مانند لگن و ستون فقرات را درگیر کند. در واقع هدف اصلی از درمان پوکی استخوان پیشگیری از شکستگی بویژه در سالمندان است.
عوامل مختلفی بر میزان تراکم استخوانها موثرند که مهمترین آنها فعالیت بدنی و تغذیه است. در صورتی مواد سازنده استخوان مانند کلسیم و فسفر در تشکیل استخوان موثر هستند که ما فعالیت بدنی داشته باشیم. تحقیقات نشان داده است که مردان فاقد تحرک دو برابر بیشتر از مردان فعال و همسن خود در معرض خطر شکستگی استخوان لگن قرار دارند. تغذیه مناسب بویژه با مواد غنی از کلسیم وویتامین دی نقش اساسی در سلامت استخوان ایفا میکنند. تا 30 سالگی استخوانهای ما به حداکثر تراکم خود میرسند بنابرین تغذیه مناسب شامل مصرف کافی لبنیات باید از ابتدای دوران کودکی آغاز شوند.
www.dr-najafi.com
روش های تشخیص پوکی استخوان:
روش دقیق و استاندارد برای تشخیص پوکی استخوان سنجش تراکم استخوان است. همه زنان بالای 65 سال و مردان بالای 70 سال باید سنجش تراکم استخوان انجام دهند. در صورتیکه فاکتورهای خطر ایجاد پوکی استخوان وجود داشته باشد (مثل بیماریهای رماتیسمی، مصرف داروهای استروئیدی، سابقه شکستگی بعد 50 سالگی و ...) سنجش تراکم استخوان باید زودتر انجام شود. در صورت وجود پوکی استخوان تست سنجش تراکم هر دوسال یکبار جهت پیگیری درمان تکرار میگردد.
روش های درمان پوکی استخوان:
اولین قدم درمان، تامین مقدار کافی کلسیم و ویتامین در حد نیاز بدن است میزان کلسیم مورد نیاز بدن برحسب سن، جنس و شرایط خاص بیمار متفاوت است. بهتر است کلسیم از طریق مواد غذایی بویژه لبنیات تامین شود. در صورتیکه بیمار نتواند به میزان کافی لبنیات مصرف کند پزشک قرص کلسیم را تجویز میکند. کمبود ویتامین D بسیار شایع است. به طور معمول ویتامین D از طریق مواد غذایی و تابش آفتاب به سطح پوست تامین میشود ولی در صورتی که سطح ویتامین D خون پایین باشد قرص یا آمپول ویتامین داده میشود داروها بر حسب شدت پوکی استخوان داروهای مورد نیاز توسط پزشک تجویز میگردد. درمان پوکی استخوان طولانی مدت است و بیمار باید بدون وقفه تا زمانی که پزشک دارو تجویز کرده درمان را ادامه دهد. یکی از شایعترین داروهایی که برای پوکی استخوان تجویز میگردد آلندرونات است که هفته ای یکبار مصرف میشود و باید با یک لیوان آب به صورت ناشتا مصرف شده و تا نیم ساعت بیمار چیزی نخورد و دراز نکشد.
www.dr-najafi.com
ورزش یک از بهترین روش های پیشگیری و درمان پوکی استخوان:
برای رسیدن به حداکثر تراکم استخوان، پیشگیری و درمان پوکی استخوان ورزش ضروری است بویژه ورزشهایی که همراه با تحمل وزن باشند مثل پیاده روی و دویدن. بر اساس شدت پوکی استخوان و شرایط خاص هر بیمار، پزشک ورزش مناسب را تجویز میکند. ورزش علاوه بر بهبود تراکم استخوان به بهبود قدرت عضلانی و تعادل نیز کمک خواهد کرد و خطر شکستگی استخوان را کاهش میدهد.
دکتر نجفی | متخصص طب فیزیکی و توانبخشی | استادیار دانشگاه
مقالات مرتبط با مقاله روش های تشخیص و درمان پوکی استخوان
توصیه می کنیم مقالات مرتبط مفید وب سایت را با کلیک روی لینک های درمان های دستی مانیپولاسیون (قسمت اول) ، نقش کلسیم در بدن ، درمان های دستی مانیپولاسیون (قست دوم) و اسپوندیلیت انکیلوزان چیست؟ مشاهده نمایید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آنها نیز از این مقالات، استفاده نمایند.
برای مشاهده متن کامل مقاله پوکی استخوان روی لینک پوکی استخوان کلیک کنید.